Çingene atı, tinker atı ya da gypsy yani çingene atları olarak bilinir. Oldukça farklı ve hoş görünümü olan bu atlar insanların her zaman dikkatini çekmeyi başarmıştır.
Çingene Atının Tarihçesi
Çingene atları Büyük Britanya adaları kökenli olarak bilinir. Dünyanın pek çok ülkesinde farklı isimlerde yetiştirilmektedir. Kanada ve ABD’de Gypsy Cob, Gypsy Vanner olarak anılır. İrlanda ve İngiltere’de Colored cob ve Irish cob, Avrupa ülkelerinde Tinker olarak adlandırılır.
Çingene Atların Avrupa’da Yetiştirilmesi
Çingen atları bol yeleleri, alaca donları ve uzun bacak tüyleriyle son yıllarda en çok beğenilen at cinsi haline gelmiştir. Çingeneler Avrupa’ya geldiklerinden itibaren yetiştirmeye başlamış oldukları bu farklı cinsten süslü atlar, araba koşumunda ve binek hayvanlar olarak yetiştirilmiştir.
1850’li yıllar içerisinde İngiltere’ye gelen çingeneler ülke içerisinde romanichal olarak isimlendirilmiştir. Birlikte yanlarında getirdikleri bu atlara daha sonra çingene atı yani “Gypsy Horse” ismi konulmuştur.
Tiner (Çingene) Atlarının Alt Cinsleri
Bu atların pek çok alt cinsi bulunuyor. Cidago yüksekliği 130 santimetre veya 163 santimetre arasında değişiyor. ABD çingene atları derneği standart kayıtlarında ilk önde gelen cins safkan çingene atlarının cidagolarının yüksekliği 147 santimetre. İkinci olarak gelen cins atların cidago yüksekliği 147 santimetre üstünde olmaktadır. Üçüncü olarak gelen cins ise yarım kan çingene atlarının kayıtları olmaktadır. Cidago yüksekliği de farklılık göstermektedir.
Hollanda Çingene Atları Derneği
Çingene atları kayıtlarının tutulması adına Avrupa da bulunan en önemli kuruluş olan Hollanda çingene atları derneği (Nederlands Stamboek voor Tinkers)’dir. Bu derneğin üstlenmiş olduğu görevlerin arasında çingene atlarının bulunduğu ülkeleri belirlemek, aygır kayıtlarını tutmak, atların tüm genel denetimlerini sağlamak, atların pazarlama esnasında bakımı, özellikleri, beslenme ve üretimleri ile alakalı tavsiyeler sunmaktır. Ayrıca hatalı çiftleştirme ya da başka sebeplerden ötürü oluşan genetik bozukluklar ile mücadele sürdürmek, başka ülkelerde aynı amaç uğruna çalışan tüm kuruluşlarla birlikte iş birliği içerisinde bulunmaktır.
Çingene Atların Özellikleri Neler?
Bu at cinsi oldukça uysal, dayanıklı, zeki, dost canlısı ve atletik karakter barındırır. Bu ırktan olan atların bazı görünüş özellikleri bulunur:
- Paçalı ayakları
- Uzun kuyrukları
- Uzun yelekleri
- Benekleri
Bu atların dikkat çekici olmasını oluşturuyor. Çingene atları ortalama olarak 155 santimetre yüksekliklerindedir. Her çeşit renkte olabilirler. İçe kıvrılan ufak kulakları, kalın kemikli bacakları ve toynaklarını kaplayan güzel tüyleri bulunur.
Kafa yapısı buruna doğru incelir, düzgün ve kibar gözlere sahiptir. Kısa sırt karakterine sahip olan bu özel atların arka ayaklarının orta kısmına doğru eğim gösteren kalça yapısı bulunuyor. Kaslı ve yuvarlak yapıda göğüsleri vardır. Çingene atları bazı özel atletik yarışmalar adına da kullanılabilir.
Çingene Atı Özel Üreme Tekniği
Bu özel atlar çok seçici olan üreme teknikleriyle Avrupa da çingene aileler tarafından oluşturulmuştur. Burada ki amaç baş edilecek kadar uysal olması, güzel görünmesi, verilen az su ve yemek ile dahi verimli şekilde çalışabilecek bir soy elde etmektir.