Gem – kantarma atı kontrol etmenizi ve yönlendirmenizi sağlayan, binicilikte en temel gerekli unsurlardan biridir. Manajde at binmeyi öğreninceye kadar, bir eğitmenin gözetimi altında, ayrıntılara gerçekten dikkat etmiyoruz. Ancak, sonunda kendi binicilik ekipmanımızı seçebildiğimiz zaman, her bir malzemenin çok fazla farklılık gösterdiğini anlıyoruz. Bu konuda gem de farklı değildir. Bu makalede, atınız için uygun gem – kantarmayı nasıl seçeceğinizi ve aralarındaki farklılıkları anlatacağız.
Her at ve binici, çeşitli nedenlerden kaynaklanan bireysel tercih ve özelliklere sahiptir. Atlar için çene tipine, hassasiyet ve şu anda gemi kabul etme eğiliminde olup olmadıklarına bakılır. Binicilerde ise at ile rahat ve hassas temasa ve belirli bir gemle belirli bir ata nasıl tepki verdiğine dikkat eder. Genellikle gem seçimi, yapılan binicilik disipliniyle de sıkı bir şekilde örtüşür.
Bu makalemizde
- Gem – kantarma nedir ve at gemi nasıl kabul eder?
- Gem atınız ve sizin için uygun mu?
- Gem seçerken nelere dikkat etmek gerekir?
- Gem türleri nelerdir?
- Ek olarak, piyasadaki yeniliği tanımaya başlayacaksınız – termoplastik elastomerlerden yapılmış mükemmel gemler hakkında bilgileri öğreneceksiniz.
Gem – Kantarma nedir? Ne İşe Yarar?
Gem ya da kantarma aynı anlamda kullanılmaktadır. Gem, dizginlerin bir parçasıdır. Biniş sırasında atın ağzına yerleştirilir ve hassas bir temas ile atı kontrolü sağlamak için kullanılır. Bütün ağzı etkiler: dil, çene, damak ve yanaklar. Gemin halkalarına (atın ağzının dışında kalır) dizginler ve yanak kayışları takılır ve bu da gemin yerinde kalmasına yardımcı olur.
Gem takıldığnıda atın ön ve arka dişlerinin arasında kalan boş kısma gelir. Önceden deriden yapılan gem artık metal veya sentetik malzemelerden de üretilmektedir. Atın yönünü gösterip kontrol etmenizi sağlayan gem, atın başlığının bir bölümüdür.
Yeni başlayanlar, genellikle gemi, atla iletişimin tek temel unsuru olarak tanır. Güya tek başına güvenliği ve kusursuz iletişimi sağlıyormuş. Unutmayın iletişimin temel unsurları arasında doğru oturuş ve baldırların önemi çok fazladır.
Ata Uygun Olmayan Gem Takıldığındaki Tehlike İşaretleri
Gem – Kantarma Seçimi Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Gem – kantarma farklı malzemelerden yapılabilir, ayrıca farklı halka tiplerine ve atın ağzına giren kısmı farklı şekillerde olabilir. Gemler ayrıca atınızın çene boyutuna uyması gereken farklı ebatlarda üretilir. Atınız için uygun boyutta bir gem seçmelisiniz.
Standart gem boyutları: 11,5cm (midilli), 12,5cm (Konik atları ve Arap atları), 13,5 cm daha büyük binicilik atları, 14,5 cm (Soğukkanlı atlar ve çok büyük atlar). Gem, atın ağzının her iki tarafında yaklaşık yarım santim dışarı çıkmalıdır.
Gemin boyutunu seçmek oldukça basit bir iştir çünkü özel boyutları vardır. Asıl zor kısım, gemin türünü seçmek. Gem türünü seçerken aşağıdaki faktörleri göz önünde bulundurmalısınız:
- Eliniz sabit mi değil mi?
- Atınızın ağzı hassas mı?
- Genç bir at ya da bir spor atı için mi kullanacaksınız?
- Belirli bir gem türü ile ilgili deneyiminiz var mı, daha önce kullandığınız gem nasıldı?
- Hangi çeşit malzemeden üretilmiş bir gem arıyorsunuz? Metal vb.
- Gemi hangi amaçla kullanacaksınız? (at terbiyesi için başka, diğer binicilik disiplinlerine göre başka)
- Atınızın gemle oynama, veya azıya alma gibi davranışları var mıdır?
- Aradığınız gem hassas (çok duyarlı) ya da sert mi olmalı?
Bu soruları bir gemden beklentilerinizi anlamanıza yardımcı olacaktır. Satın alırken gerçekten düşünmeye değer bir konu. Çünkü alacağınız gemi yıllarca kullanabilmelisiniz. Ayrıca, gem atla iletişiminiz üzerinde çok büyük bir etkiye sahiptir – olumlu bir etki yapmak için daha fazla özen gösterin.
Gem – Kantarma Çeşitleri
Yumurta Halkalı Kantarma
Elleri sabit olmayan sürücüler için iyi bir seçimdir. Halkaların hareketsiz olması nedeniyle, atın ağız kenarlarını sıkıştırmazlar. En yumuşak ve güvenli gem – kantarmalardan biri.
D Halkalı Kantarma
Bu tür halkalar atın yanaklarında biraz daha güçlü bir baskıya neden olur ve bu da dönüşleri kolaylaştırır. Tecrübesiz atlar için iyi bir seçimdir, fakat aynı zamanda ağızları içindeki gemi çekmeye çalışan atlar için halkaların şeklinden dolayı bu durum imkansızdır.
Tam Kaşık Yanak Kantarma (Çubuklu Kantarma)
Genç veya son derece güçlü atlar için önerilir. Aynı zamanda gemi çekmeye veya azıya almaya çalışan atlar için de önerilir. Atın yanaklarındaki baskı nedeniyle, bu tür bir kantarma, kısa ve keskin bile olsa dönüş yapmayı kolaylaştırır, bu yüzden engel atlama yarışmalarında sıklıkla kullanılır.
3 Halkalı Pessoa
Çok yönlülüğü ve dizginlere birçok yönden bağlanma halkası bulunması nedeniyle değerlidir. Gemi, çenesinin alt hizasından dizginlere bağlayabilirsiniz; bu, gem üzerinde daha fazla baskıya neden olabilir veya iki çift dizgin takabilirsiniz. Çift dizgin kullanırken ilk dizgin orta kısma takılmalı, daha ağır bir baskı isteniyorsa ikinci dizginler ise alt halkalara takılmalıdır.
Western Kantarma
Amerikan kovboyları sığır güderken önlerini çevirme, kesme ve sürme amacıyla kullanmaktaydı.
Bu tip bir gem, kaldıraç görevi görür. Sap ne kadar uzunsa, gemin etkisi o kadar şiddetlidir. Sadece sabit bir el ile deneyimli biniciler bu tip bir kantarma – gem kullanmalıdır.
Suluk Zincirli Weymouth Kantarma
Bu tip bir gem tek başına kullanılmaz, yanında bir başka gem ile birlikte kullanılmalıdır.
Atın ağzında iki gem vardır ve sürücünün aynı anda kullanması gereken iki çift dizgin vardır. Gemin alt kısmına takılan dizginler çeneyi etkiler. Asla sadece weymouth kantarma kullanmayın. Çünkü ufak bir hareket dahi ata çok fazla baskı yapar. Genellikle at terbiyesinde (dresaj) kullanılır.
Pelham – Kırmalı, Suluk Zincirli Kantarma
Bir bir üstte incelediğimiz iki gemin birleşimi gibi görünüyor. Atın başının tepe noktası ve çeneye uyguladığı baskıdan dolayı sürücünün atın boynunu ve kafasını sürücünün istediği gibi konumlandırmasını sağlar. Bazen iki çift dizgin kullanabilirsiniz. Alt dizginler ile uyguladığı güçlü etki ile atın başını aşağı çekmesini engeller.
Not! Son üç gem – kantarma sadece deneyimli biniciler veya profesyoneller tarafından kullanılmalıdır. Hiçbir koşul altında, asi atları “uslandırmak” için kullanılamazlar. Bu gem – kantarmaların güçlü baskısı, atın sinirlerinin bozulmasına, acı çekmesine ve bazen dizginlerin aniden çekmek çenesinin kırılmasına sebep olabilir. At ile iletişimin temel hususlarının doğru oturuş ve lonj çalışması unutmayın. Ağır kantarmalar yalnızca daha önce elde edilmiş hedefleri başarmak içindir, kısa yoldan atı ehlileştirmek için kullanılmaz!
Halkalı Mullen Kantarma
Özellikle yukarıdaki resimdeki gibi bir gem ise (rahat versiyon) – atlar için oldukça hassastır – dil için uygun alan sağlar ve basıncı eşit bir şekilde dağıtır. Genç atlar için uygun bir gem – kantarma olabilir ve genellikle gemi almaya isteklidirler. Ancak, tek dizginle çok kuvvetli çekmemelisiniz, çünkü bu tür bir gem, atın ağzından yana kolayca kayabilir.
Dil Kontrol Kantarması
Bu, dillerini gemin üzerine koyma eğiliminde olan veya bir gemin baskısını kabul etmeyen atlar için iyi bir seçimdir. Dil gemleri, atların kantarmayı kabul ettiği ve çiğnemeye daha istekli oldukları için atın ağzında bir miktar boşluk bırakacak şekilde bükülür.
Tek Halkalı Kantarma
Çok popüler bir gem – kantarma türüdür. Dile ve çenenin alt kısmına baskı yapar. Uygun kontrol sağladığı için ağzı hareketli olan atlar ve genç atlar için iyidir. Bununla birlikte, bazen orta kısımdan kırılır, bu da at ve ağzı için acı vericidir.
Üç Parça Kırmalı Kantarma
Bu tip gemler yumuşak ve daha fazla at için uygundur. Atın ağzına kolayca uyar. Genç ve hassas atlarda kullanılabilir. Gemin ortasındaki bağlantı ne kadar kısaysa, gem hareketi o kadar şiddetli olur.
Anatomik Kantarma
Atın ağzına mükemmel şekilde uyan, yeni bir gem – kantarma türüdür. Hafif bir kavis, ata binerken büyük rahatlık sağlar. Bu tip kantarmalar tek veya çift eklemli, yumurta halkalı veya D halkalı olabilir.
Limo Kantarma
Limo kantarmalar çok çeşitli halkalar ile sunulur, kusursuz ve olağanüstü kalitededirler. Atınızla kusursuz ve aynı zamanda zarif bir temas kurmanıza izin verir, bu da hedeflerinize hem sizin hem de atınız için güvenli ve rahat bir şekilde ulaşmanızı sağlar. Kantarmayı üreten marka oldukça iddialı sitesinde “sonuçtan daha çok rahatlığa odaklanırsan, hata yapmazsın” diye de eklemişler.