Atların nabız ve solunum sayısı ile vücut sıcaklığının normal değerlerini bilmek çok önemlidir. Atınız için neyin normal olduğunu bilirseniz, anormal durumları da anlayabilirsiniz. Örneğin solunum problemleri olup olmadığını veya ateşi olup olmadığını anlarsınız. Ayrıca atınızın acil tedaviye ihtiyaç duyması durumunda, doğru bilgiler vererek veterinerinize yardımcı olabilirsiniz.
Nabız ve solunum değerleri, at sağlığı seviyesinin bir göstergesidir ve atın çok çalıştığı durumlarda kontrol edilmelidir. Hatta bazı atlı sporlarda, atlara giydirilen kalp atış hızı ölçen cihazlar kullanılır.
Bir Atın Normal Nabız ve Solunum Sayısı ile Vücut Sıcaklığı Değerleri
Nabız Sayısı: Dakikada 28 – 45 atım
Solunum Sayısı: Dakikada 8 – 20 nefes
Vücut Sıcaklığı: 36.9C – 38.3C
Bu değerler genel normal aralıklardır. Kendi atınız için normal nabız, solunum ve vücut sıcaklık aralıklarını belirlemek üzere, günün farklı saatlerinde atınızı birkaç gün boyunca kontrol edin. Hava sıcaklığının atların vücut sıcaklığını etkileyebileceğini unutmayın. Eğer hava çok sıcaksa, atın vücut sıcaklığı hafif artabilir. Sıcaklığını günün daha serin zamanlarında ölçün ve değerlerin ortalamasını çıkarın. Eğer atınızın tedavi zamanı geldiyse veya akşam yemi bekliyorsa, nabız ve solunumda artış görebilirsiniz. Veya atlar bir yarışta, at taşıyıcı araçta vb. alışık olmadığı durumlarda stres yaparak nabzı ve solunumu yükselebilir. Eğer atınız çok rahatsa, dakikada dört nefes kadar düşük solunum değerleri alabilirsiniz.
Doğru Değerleri Almak için İpuçları
Atların kondisyonunu izlemek için nabız ve solunum değerlerine bakılır. Atınızın nabzı ve solunumu egzersizden sonra ne kadar hızlı olursa, o kadar formdadır. Atınızın nabız ve solunumunu çalışmayarak bitmez ve ardından bi süre takip edin. Böylece değerlerin ne kadar çabuk düştüğü hakkında bir fikir edinebilirsiniz.
Atın nabız hızı çok kısa bir sürede normal değerlere geri dönerse, çok formda bir atın göstergesi olabilir.
Nabzın normale dönmesi uzun zaman alıyorsa, atın fazla çalıştığı anlamına gelebilir.
Steteskop kalp atışını saymanın en kolay yoludur fakat parmaklarınızla yanak kemiğinin altındaki büyük damarı bularak da sayabilirsiniz ancak baş parmağınızı kullanıp kendi kalp atışınızı saymamaya dikkat edin.
Elinizde tutulabilen ve at tarafından giyilen kalp atış hızı ölçerler, çalışırken atınızın nabzını çok daha kolay almanızı sağlar.
Nefes sayılırken dikkatli olun, koklamalar sayılmamalıdır. Özellikle de atın yaşam alanından uzaktaysanız ve atınızın ilgisini çeken, koklanacak yeni şeyler varsa bu oldukça zor olabilir. Burun deliklerinin seğirmesinden gelen nefesleri saymayın. Stetoskopla boynunun alt kısmından ya da atın yan taraflarını (karnını, böğrünü) izleyerek de sayabilirsiniz.
Vücut sıcaklığı, atın çalışmasından ve hava sıcaklığından etkilenir. Atınız sıcak bir günde güneşin altında duruyorsa, vücut sıcaklığında hafif bir artış görebilirsiniz. Güneşte çok uzun süre kalması güneş çarpmasına neden olabilir.
Atınız herhangi bir nedenle de ateşlenmiş olabilir. Atınızın vücut ısısı; biniş, çalışma veya hava sıcaklığından artmadıysa diğer hastalık belirtilerine dikkat edin.
Nabız, solunum ve vücut ısısını pony ve genç atlarda biraz daha yüksek alabilirsiniz. Bu nedenle nabız, solunum ve vücut sıcaklığını atlar sağlıklı iken ortalamanın bulunması için birkaç gün boyunca almalısınız.
Eğer tayınız vücut ısısı yüksek ise acil bir durum olabilir. Rotavirüs gibi hastalıkları kontrol etmek için veterinerinizi arayın.